خرما، درختی ارزشمند و باستانی است که در بسیاری از نواحی گرم و حاره‌ای دنیا رشد می‌کند. خرما از قدیم الایام، جایگاه ویژه‌ای در میان سفره ایرانیان داشته است و هنوز جز ثابت خوراکی‌های ماه رمضان به شمار می‌رود. میوه این درخت شگفت انگیز خواص فراوانی دارد که علم جدید برخی از آنها را به اثبات رسانده است. با مبیت همراه باشید تا با خواص این میوه گرمسیری پرطرفدار بیشتر آشنا شوید.
تمام اجزای درخت پربرکت خرما کاربردی و قابل مصرف هستند: تنه، برگ، میوه و حتی هسته خرما. انواع مختلفی از خرما در بازار موجود است ولی عمدتا به دو دسته خرما خشک و خرما تازه تقسیم می‌شوند. برخلاف ایرانیان که خرما تازه و پرشیره را می‌پسندند، بیشتر خرمای مصرفی اروپا و آمریکا را خرما خشک تشکیل می‌دهد. ولی واقعا چه چیزی در خرما وجود دارد که آن را این چنین معروف کرده است.
1. ارزش تغذیه‌ای بالا
جالب است بدانید که کالری خرما خشک، بیشتر از نوع تازه‌اش است؛ پس اگر نسبت به کالری مصرفی خود حساس هستید، خرما تازه گزینه بهتری است. بیشتر کالری خرما از کربوهیدارت موجود در آن است و مقدار کمی نیز پروتئین دارد. اما خرما برخلاف کالری بالایی که دارد، منبع مهمی از ویتامین‌ها و مواد معدنی و مقدار قالب توجهی فیبر است.
از جمله مواد معدنی و ویتامین‌های این میوه خوشمزه، می‌توان به پتاسیم، منیزیوم، مس، منگنز، آهن و ویتامین ب6 اشاره کرد.
2. فیبر بالا
برای داشتن بدنی سالم باید به میزان کافی فیبر دریافت کنید. اگر خرما را به رژیم غذایی خودتان اضافه کنید، به آسانی می‌توانید بخشی از فیبر مورد نیاز بدنتان را تامین کنید. فیبر به کمک دستگاه گوارش می‌رود و از یبوست جلوگیری می‌کند. در واقع، خرما با حمایت از حرکات منظم روده به ایجاد مدفوع کمک می‌کند.
در تحقیقی نشان داده شد که کسانیکه برای 21 روز، روزی 7 عدد خرما خوردند، در مقایسه با کسانیکه خرما در برنامه غذاییشان نبود، دفع مدفوع منظم‌تری داشتند و حرکات روده نیز به طرز قابل توجهی افزایش یافته بود.
به علاوه، فیبر موجود در خرما ممکن است برای کنترل قند خون نیز مفید باشد. فیبر موجود در خرما، به آهستگی جذب می‌شود و ممکن است، کمک کند تا از افزایش بسیار سریع قند خون، بعد از خوردن این میوه، جلوگیری کند. به همین دلیل، خرما شاخص گلیسمی پایینی دارد. شاخص گلیسمی، اندازه می‌گیرد که قند خون شما بعد از خوردن غذایی خاص تا چه اندازه سریع بالا می‌رود.
3. سرشار از آنتی اکسیدان
خرما دارای آنتی اکسیدان‌های مختلفی است که باعث تقویت خواص این میوه گرمسیری می‌شوند و برای کاهش ریسک ابتلا به چندین نوع بیماری مفید هستند. آنتی اکسیدان‌ها از سلول‌های بدن شما در برابر رادیکال‌های آزاد (مولکول‌های بی ثباتی که ممکن است باعث واکنش‌های مضر در بدن و در نتیجه بیماری شوند) محافظت می‌کند. خرما در مقایسه با سایر میوه‌های مشابه مانند انجیر و آلو خشک، بیشترین میزان اکسیدان را دارد.
از جمله آنتی اکسیدان‌های مهم موجود در خرما می‌توان به فلانوئیدها، کارتنوئیدها و فنولیک اسید اشاره کرد که هرکدام برای کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های خاصی نظیر آلزایمر، انواع خاصی از سرطان، مشکلات چشمی، و بیماری‌های قلبی مفید خواهند بود.
4. سلامت مغز
خوردن خرما ممکن است بر بهبود کارکرد مغز تاثیر بگذارد. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده است که خرما برای کاهش مارکرهای التهابی نظیر اینترلوکین 6 (IL-6) در مغز مفید خواهد بود. IL-6 با ریسک بالاتر بیماری‌های تخریب کننده عصبی نظیر آلزایمر در ارتباط است.
بعلاوه، مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که خرما می‌تواند برای کاهش فعالیت پروتئین‌های آمیلوئید بتا که می‌توانند باعث تشکیل پلاک در مغز شوند نیز موثر باشد. زمانیکه پلاک‌ها در مغز تجمع پیدا کنند، ممکن است، ارتباط میان سلول‌های مغزی را مختل سازند، که در نهایت منجر به مرگ سلول مغزی و بیماری آلزایمر می‌شود.
5. بهبود روند زایمان طبیعی
مصرف خرما در چند هفته آخر بارداری، می‌تواند باعث بهبود اتساع دهانه رحم شود و نیاز به القای زایمان را کاهش دهد. همچنین، می‌تواند به کاهش زمان زایمان نیز کمک کند. نقشی که خرما در بارداری ایفا می‌کند، احتمالا به خاطر وجود ترکیباتی است که به اکسی توکسین متصل می‌شوند و ظاهرا، تاثیراتی که اکسی توکسین بر بدن دارد را تقلید می‌کنند. اکسی توکسین، هورمونی است که هنگام تولد نوزاد موجب انقباض رحمی و زایمان می‌شود.
خرما منبع خوبی از شکر و کالری طبیعی است که برای حفظ سطح انرژی در طول زایمان ضروریست.
6. شیرین کننده طبیعی
خرما منبع فروکتوز یا همان شکر طبیعی موجود در میوه‌هاست. به همین دلیل، خرما بسیار شیرین است و طعم کارامل می‌دهد. خرما جایگزینی عالی و طبیعی برای شکر سفید است.
بهترین روش برای جایگزین کردن خرما به جای شکر، درست کردن خمیر خرماست. برای این کار باید خرما را به همراه آب در مخلوط کن، میکس کنید. به طور تقریبی، هر یک پیمانه از این خمیر خرمایی را می‌توانید جایگزین یک پیمانه شکر سفید کنید. هرچند که خرما سرشار از فیبر و مواد مغذی است ولی کالری بالایی دارد و هنگام مصرف باید حد اعتدال را نگه داشت.
سخن پایانی
اگر خرما را به طور مرتب مصرف کنید، شاهد خواص فوق العاده‌اش خواهید بود. میوه‌ای مغذی و سرشار از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها که با خواص متعددش از جمله بهبود دستگاه گوارش یا کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های مختلف، طرفداران زیادی پیدا کرده است. پس از این میوه خوشمزه و مغذی غافل نشوید و آن را به برنامه غذایی روزانه خود اضافه کنید.
