کابل HDMI نام خود را از برداشتن حروف ابتدای کلمات High Definition Multimedia Interface به معنای رابط چندرسانه‌ای باکیفیت گرفته است. همان‌طور که از نام این کابل برمی‌آید، این ابزار یک رابط سخت‌افزاری برای انتقال داده‌های چندرسانه‌ای دیجیتال به صورت غیر فشرده مانند صدا و فیلم است. کابل HDMI درواقع راهی برای انتقال هم‌زمان صدا و تصویر میان دستگاه‌های پخش‌کننده محتواهای چندرسانه‌ای مانند تلویزیون است. اختراع این کابل به دلیل کاهش تعداد کابل‌های موردنیاز برای انتقال محتواهای چندرسانه‌ای به‌نوعی انقلابی در دنیای محصولات چندرسانه‌ای به شمار می‌رفت.
امروزه کمتر وسیله‌ای پیدا می‌شود که نتواند با کابل HDMI ارتباط برقرار کند. ازاین‌رو تولیدکنندگان این نوع کابل‌ها هر روز بیش از پیش از خطوط تولید خود کار می‌کشند تا بتوانند نیاز بازار را به کابل HDMI برآورده کنند. اما وقتی شما احتیاج به یک کابل HDMI پیدا می‌کنید، همین تنوع موجود در بازار ممکن است شما را گیج کرده یا به اشتباه اندازد. پس با این مقاله از مبیت همراه شوید تا پس از خرید کابل HDMI تطابق کامل آن با نیازتان شما را شگفت‌زده کند. حتی اگر الان در اتوبوس نشسته‌اید و می‌خواهید در ایستگاه فروشگاه لوازم جانبی پیاده شوید، خواندن این مقاله برایتان خالی از لطف نخواهد بود.
کابل HDMI از کجا آمده و آمدنش بهر چه بوده است؟
در سال 2002 بود که هفت شرکت برتر حوزه صوت و تصویر یعنی سونی، پاناسونیک، فیلیپس، هیتاچی، سیلیکون ایمیج، توشیبا و تامسون گرد هم آمدند تا راهی آسان برای انتقال مفاهیم چندرسانه‌ای بیابند. نتیجه این جلسه هفت‌نفره پورتی بود که در سال 2003 به بازارهای تکنولوژی عرضه شد. کابل HDMI که در سال 2003 ارائه شد، بیش از دو متر درازا داشت و می‌توانست داده‌ها را با پهنای باند 4.95 گیگابایت بر ثانیه منتقل کند. همچنین این نسخه اولیه 8 کانال صدای 192 کیلوهرتزی را در خود جای داده بود.
کابل HDMI به‌عنوان جایگزینی برای درگاه‌های VGA و AV به بازار آمد. این کابل تنها کابلی است که می‌تواند صدا و تصویر را به‌طور هم‌زمان منتقل کند. زیرا کابل HDMI درواقع تنها یک کابل نیست بلکه مجموعه‌ای از کابل‌ها است که هر یک وظیفه انتقال بخشی از محتوا را بر عهده دارند. به‌علاوه داده‌ها هنگام انتقال در این مسیر دچار تغییرات نشده و محتوای آنالوگ آن‌ها دست‌نخورده باقی می‌ماند. ازاین‌رو کیفیت صدا و تصویری که با کابل HDMI منتقل شده، اصلا قابل‌مقایسه با صدا و تصویر انتقال‌یافته با سایر کابل‌ها نیست.
توسعه فناوری کابل HDMI و ارائه نسخه جدید آن حدود ده سال به طول انجامید. اما نهایتا در سال 2013 نسخه دوم کابل HDMI با یک جهش رو به جلو به بازار آمد. HDMI 2.0 قادر بود که داده‌ها را با سرعت 18 گیگابایت بر ثانیه منتقل کند. این کابل با داشتن 32 کانال صوتی که هر کدام 1536 کیلوهرتز ظرفیت داشتند، کیفیت صدای منتقل شده را تا حد زیادی بهبود بخشید. این کابل‌ها برای انتقال محتواهای 4K و HDR یک انتخاب بسیار مناسب هستند.
کابل HDMI می‌تواند تصاویر و صداها را بدون فشرده‌سازی یا از دست دادن اطلاعات میان دستگاه‌های پخش‌کننده محتواهای چندرسانه‌ای و دستگاه‌های ذخیره کننده آن‌ها منتقل کند. منظور از دستگاه‌های پخش‌کننده تلویزیون یا نمایشگر و منظور از دستگاه‌های ذخیره کننده سیستم‌هایی مانند DVD Player، دوربین‌های دیجیتال، گوشی‌های تلفن همراه، کنسول‌های بازی، کامپیوتر، لپ‌تاپ یا هر سیستم حرفه‌ای صوتی و تصویری است. همان‌طور که گفته شد اهمیت کابل HDMI در کاهش تعداد کابل‌های موردنیاز برای انتقال است. دانستن این موضوع که هر کابل HDMI می‌تواند کارایی معادل با سه کابل Component Video و نه کابل آنالوگ صدا را داشته باشد، فهم جمله پیشین را برای شما ساده‌تر خواهد کرد. اما این فشرده‌سازی نتوانسته سرعت انتقال داده در کابل HDMI را محدود کند. این کابل در آخرین مدل خود می‌تواند چیزی حدود 10 گیگابایت بر ثانیه را منتقل کند. این ویژگی کابل HDMI در کنار عدم نیاز به تبدیل داده‌های آنالوگ به دیجیتال آن را برای انتقال تصاویر سه‌بعدی مناسب کرده است. زیرا کابل HDMI به راحتی می‌تواند با انتقال استاندارد اطلاعات کیفیت صدا و تصویر را حفظ کند.
کدام نسخه کابل HDMI برای شما ساخته شده است؟
اگر می‌خواهید به‌محض ورود به اولین مغازه کابل HDMI موردنظرتان روی پیشخوان ظاهر شود، بهتر است پیش از اینکه کفش‌های خود را به پا کرده و برای خرید کابل HDMI به بازار بروید، نسخه سازگار با نیازتان را شناسایی کنید. همان‌طور که گفتیم اولین کابل HDMI در سال 2003 به بازار آمد. از آن سال تاکنون این کابل پابه‌پای فناوری به رشد خود ادامه داده و چهره‌های جدیدی از خود را به معرض نمایش گذاشته است.
در سال 2009 بیشتر فیلم‌ها کیفیتی در حدود 4K داشتند و کابل HDMI اولیه نمی‌توانست این حجم از محتوا را در خود جای دهد. ازاین‌رو سازندگان این کابل تصمیم گرفتند تا نسل جدید این خانواده را با امکانات بهتر و بیشتر به جهانیان معرفی کنند. در اینجا بود که کابل HDMI 1.4 وارد عمل شده و توانست با افتخار انتقال ویدئوهای 4K را آغاز کند. با اینکه این کابل می‌توانست از HDR پشتیبانی کند و تصاویر را با روشنایی و کنتراست بیشتری نمایش دهد، اما باز هم ایراداتی به آن وارد بود. نرخ فریم کابل HDMI 1.4 هیچ‌گاه از 30 واحد بیشتر نشده و فیلم‌های 4K با عمق رنگ بیش از 8 بیت همچنان در پشت درهای بسته کابل HDMI باقی ماندند.
4 سال زمان برد تا سازندگان توانستند راهی برای انتقال ویدئوهایی با عمق رنگ بیشتر و افزایش نرخ فریم پیدا کنند. با ورود HDMI 2.0 در سال 2013 به بازار ابزارهای الکترونیکی محتواهای چندرسانه‌ای با سرعت 18 گیگابایت بر ثانیه منتقل شده و نرخ فریم تا 60 هرتز افزایش یافت. این کابل که از استاندارد Rec 2020 پیروی می‌کرد توانست ویدئوهایی با عمق رنگ بیشتر را هم از خود عبور دهد.
اما بهبود کیفیت کابل HDMI به همین‌جا ختم نشده و در نسخه جدید که کابل HDMI 2.0b نامیده شد، امکانات بیشتری در اختیار کاربر قرار گرفت. کابل HDMI جدید حالا می‌توانست با نسخه جدیدتر HDR سازگار شده و تصاویر را با کیفیت بهتری منتقل کند. اما اگر می‌خواهید تا مدت‌ها از به‌روزرسانی کابل HDMI خود بی‌نیاز شوید، با ادامه متن همراه باشید.
کابل HDMI 2.1 که در سال 2016 ارائه شد می‌تواند ویدئوهای 4K را با نرخ فریم 120 هرتز منتقل کند. اما این تنها ویژگی این کابل منحصربه‌فرد نیست. ویدئوهای 8K با نرخ فریم 60 هرتز نیز اجازه عبور از این کابل را دارند. به‌علاوه کابل HDMI 2.1 یک گام از فناوری پیشی گرفته و خود را برای انتقال ویدئوهای 10K نیز آماده کرده است. این کابل به‌خوبی توانسته خود را با HDR هماهنگ کرده و نمایی واقعی از رنگ‌های تصاویر را در اختیار شما قرار دهد.
همه این آسمان‌ها و ریسمان‌ها را بافتیم که به شما بگوییم که پیش از پرداخت یک هزینه گزاف برای خرید آخرین نسخه کابل HDMI از نیاز خود کاملا آگاه شوید. مثلا اگر قرار است که کابل HDMI را برای انتقال داده‌ها از PS4 خود به نمایشگر یا تلویزیون منتقل کنید، یک کابل HDMI 1.4 می‌تواند نیاز شما را به‌خوبی برآورده کند. البته باید بدانید که این کابل‌ها به دلیل داشتن پهنای باند کم نمی‌توانند ویدئوهای 4K را از خود عبور دهند. بنابراین فریب قیمت ارزان‌تر آن را نخورید. تنها زمانی پول خود را صرف خرید این کابل کنید که مطمئن باشید، لپ‌تاپ، نمایشگر یا پخش‌کننده شما هم نمی‌تواند چنین محتواهایی را نمایش دهد.
اگر از خانواده‌هایی هستید که همواره بر سر تماشای یک محتوای مشترک در نمایشگر یا تلویزیون خود اختلاف دارید، داشتن یک کابل HDMI 2.0 می‌تواند مشکل شما را حل کند. این کابل با داشتن دو استریم ویدئویی و چهار کانال صدا عملا می‌تواند تلویزیون شما را به 2 بخش تقسیم کرده و در هر یک محتوای جداگانه‌ای را نمایش دهد.
اما اگر بازیکن حرفه‌ای بازی‌های کامپیوتری هستید و می‌خواهید با نهایت سرعت ممکن از تغییرات فضای بازی مطلع شوید، باید یک کابل HDMI 2.1 خریداری کنید. این کابل قادر است از طریق تغییر مداوم نرخ رفرش یا تازه‌سازی، فریم‌ها را با وسعت بیشتری منتقل کرده و لگ تصاویر را تا حد زیادی کاهش دهد.
نکته جالب درباره نسل‌های مختلف کابل‌های HDMI وفاداری آن‌ها به نسل‌های پیشین خود است. درواقع جوان‌ترهای خانواده کابل‌های HDMI به‌خوبی رعایت مسن‌ترهای خانواده را کرده و هنگام مواجهه با آن‌ها، توانایی‌های خود را برای سازگاری با محدودیت‌های کابل‌های مسن‌تر به کار می‌گیرند. بنابراین اگر کابل HDMI اشتباه خریدید، خیلی افسوس نخورید. چراکه می‌توانید با قناعت به امکانات کمتر، آن را با دستگاه خود همسان‌سازی کنید.
کابل HDMI چطور به دستگاه متصل می‌شود؟
کابل‌های HDMI بسته به نحوه کاربرد خود می‌توانند به پنج شیوه با وسایل مختلف ارتباط برقرار کنند. هرچند که یکی از این شیوه‌ها نامرئی بوده و تنها 4 نوع اتصال برای کابل HDMI در بازار به چشم می‌خورد. نوع A که با نام کانکتور استاندارد هم شناخته می‌شود، نسبت به سایر کانکتورها عریض‌تر است. این کانکتور که توانسته 90 درصد از کابل‌های HDMI را به انحصار خود درآورد، 19 پین در خود جای داده است. این نوع کانکتور را می‌توانید در بیشتر لپ‌تاپ‌ها برای برقراری ارتباط با دستگاه‌های Data Show پیدا کنید.
نوع B که همان عضو نامرئی خانواده کانکتورها است، 29 پین در دل خود دارد. اما ازآنجاکه تاکنون در هیچ محصولی به کار نرفته صحبت درباره آن نیز بی‌فایده خواهد بود. اما نوع سوم یا نوع C فرزند وسط خانواده کابل‌های HDMI است و لقب mini HDMI را برای خود در نظر گرفته است. باوجوداینکه شما می‌توانید همه 19 پین موجود در نوع A را در آن مشاهده کنید. اما سازندگان با تغییر نحوه چینش پین‌ها توانسته‌اند ابعاد این کابل HDMI را کاهش داده و آن را برای ارتباط با دستگاه‌های دیجیتالی کوچک مانند دوربین و تبلت سازگار نمایند.
کوچک‌ترین عضو خانواده کابل‌های HDMI با استفاده از کانکتور نوع D با سایر وسایل ارتباط برقرار می‌کند. این کانکتور که همراه با کابل HDMI 1.4 ارائه شد، عملکردی مشابه پورت میکرو SD دارد. کانکتور D می‌تواند به راحتی با گوشی‌های هوشمند سازگار شده و وظیفه انتقال محتوای درون آن‌ها را بر عهده بگیرد.
اما آخرین عضو خانواده کابل‌های HDMI با کاربرد خود شما را شگفت‌زده خواهد کرد. این کابل که با نام Automotive Connection System یا به عبارت ساده‌تر کانکتور نوع E شناخته می‌شود، سر از صنعت خودروسازی درآورده است. این نوع کانکتور به دلیل زبانه خاصی که در خود جای داده بهترین گزینه برای انتقال محتواهای چندرسانه‌ای در خودرو است. زیرا وجود این زبانه علاوه بر اینکه از کابل HDMI در برابر ارتعاشات ناشی از کار کردن موتور خودرو محافظت می‌کند، اجازه نفوذ هیچ گردوغباری را هم به درون کابل نمی‌دهد.
چه موادی در ساخت کابل HDMI من به کار رفته است؟
کابل‌های HDMI استاندارد همانند ابزارهای مخابره آنالوگ نیستند که از نظر کیفیت با هم تفاوت‌های زیادی داشته باشند. تمامی این کابل‌ها اگر به شیوه استاندارد خود تولید شده باشند، می‌توانند محتواها را خیلی شفاف و واضح میان وسایل مختلف منتقل کنند. اما اگر در هنگام خرید همین کلمه “استاندارد” را در نظر نگیرید، احتمالا در مدت کوتاهی با مشکل اختلال در نمایش تصویر، قطعی کابل و از بین رفتن هماهنگی صوتی تصویری ویدئو مواجه خواهید شد. در بدترین حالت خراب شدن کابل نه‌تنها یک هزینه اضافه برای خرید کابل جدید را روی دست شما می‌گذارد، بلکه حتی می‌تواند دستگاه پخش‌کننده شما را هم دچار مشکل کند.
یک کابل استاندارد که از کیفیت خوبی برخوردار باشد، در برابر حرارت مقاوم بوده و گرمای ایجادشده در هنگام انتقال محتوا نمی‌تواند آسیبی به آن وارد کند. به‌علاوه اتصال میان سیم و کانکتور در این کابل‌ها به حدی محکم است که به این راحتی‌ها از یکدیگر جدا نشده و اجزای درونی خود را به نمایش نمی‌گذارند.
اما پرسش اصلی اینجاست که چه چیز یک کابل باکیفیت را از یک کابل بی‌کیفیت جدا می‌کند؟ درواقع مواد به‌کاررفته در ساخت یک کابل HDMI است که می‌تواند تعیین‌کننده کیفیت آن باشد. به‌عنوان‌مثال سوکت یک کابل HDMI خوب فلزی بوده و رشته‌های مسی به‌کاررفته در آن عیار بسیار بالایی دارند. همچنین کانکتورهای آن با روکش طلا پوشیده شده است. لایه‌های محافظتی کابل از جنس ابریشم، PVC و کنف هستند که برای جلوگیری از بروز اختلالات ناشی از نویز به صورت چندلایه‌ای بر روی هم قرار گرفته‌اند. قرارگیری این مواد باکیفیت در کنار فناوری دورافلکس به کابل HDMI استاندارد این امکان را می‌دهد تا بتواند بدون اینکه خم به ابرو بیاورد، بارها به دستگاه‌های مختلف متصل شود. همچنین این کابل‌ها می‌توانند در مقابل هزاران بار خمیده شدن مقاومت کرده و خم به ابرو نیاورند.
طول کابل HDMI من چقدر باید باشد؟
اگر می‌خواهید که اطلاعات خود را میان دستگاه‌هایی منتقل کنید که در فاصله دوری از هم قرار گرفته‌اند، نیاز به کابلی دارید که با همین پیش‌فرض ساخته شده است. بنابراین دیگر کیفیت سیگنال شما در طی این مسیر طولانی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد. منظور ما این نیست که شما نمی‌توانید برای انتقال اطلاعات میان این نوع دستگاه‌ها از کابل HDMI استفاده کنید. بلکه قصد ما از نوشتن این جمله این است که به شما هشدار دهیم که پیش از خرید خیلی خوب نکات ذکرشده بر روی بسته‌بندی کابل HDMI را مطالعه فرمایید.
کابل‌های HDMI معمولی می‌توانند کیفیت سیگنال را برای انتقال ویدئوهای 4K میان وسایلی که در فاصله 3 متری از یکدیگر قرار گرفته‌اند، به خوبی حفظ کنند. اما اگر دستگاه‌های شما در فاصله دورتری از این مقدار قرار گرفته‌اند، کابل HDMI فعال به کمک شما می‌آید. این کابل در درون خود یک چیپ پردازشگر جای داده که وظیفه حفظ کیفیت سیگنال و جلوگیری از بروز هرگونه اختلال در مسیر را بر عهده دارد.
کدام شرکت بهترین کابل HDMI را می‌سازد؟
هرچند که در سطح جهان شرکت‌های مختلفی کابل‌های HDMI را می‌سازند، اما بازار ایران به دلایل مختلف نتوانسته میزبانی بسیاری از آن‌ها را بر عهده بگیرد. اگر سری به بازار فروش کابل‌های HDMI در ایران بزنید، برندهای متفاوتی به چشمتان خواهد خورد. اگر می‌خواهید یک کابل HDMI خوب برای انتقال محتواهای چندرسانه‌ای میان ابزارهای نزدیک خریداری کنید، به دنبال برندهای الیمپوس (Olympus)، مانستر (Monster)، فیلیپس (Philips)، بافو (BAFO)، سومو (SOMO)، باسئوس (Baseus) و اوریکو (ORICO) بگردید.
اما اگر می‌خواهید کیفیت سیگنال خود را در یک مسیر طولانی حفظ کرده و از اختلالات ناشی از نویز در امان باشید، پیشنهاد مبیت به شما برندهای پروئل (PROEL)، دیتک (DTECH)، سلکسون (CELECXON) و کی نت پلاس (KNETPLUS) است.
سخن نهایی
کابل HDMI از زمان ظهور تاکنون توانسته یک راه مطمئن و باکیفیت را برای انتقال انواع محتواهای چندرسانه‌ای در اختیار شما قرار دهد. این کابل که تاکنون در نسل‌های مختلفی ارائه شده، نخستین کابلی است که موفق شده که صدا و تصویر را به‌طور هم‌زمان منتقل کند. بعدها با افزوده شدن امکانات جدید برای بالا بردن کیفیت و سرعت انتقال، کابل HDMI به یکی از پرطرفدارترین شیوه‌های انتقال در دنیای الکترونیک تبدیل شد. ازجمله این امکانات می‌توان به امکان اتصال به اینترنت، امکان کنترل هم‌زمان چند نمایشگر با استفاده از یک ریموت کنترل، نمایش دو محتوای جداگانه بر روی یک نمایشگر، انتقال داده‌ها در مکان‌های خاص مانند خودرو یا فواصل دور و حفاظت سیگنال از نویز اشاره کرد.
اما نکته اصلی اینجاست که یک کابل HDMI وقتی می‌تواند تمامی خدمات گفته شده را به شما ارائه دهد که به‌درستی و متناسب با نیاز شما انتخاب شده باشد. در این مقاله از مبیت تلاش کردیم تا با معرفی معیارهایی که هنگام خرید یک کابل HDMI باید در نظر داشته باشید، همراه شما در تجربه خرید موفق یک کابل HDMI باشیم. همان‌طور که گفته شد مهم‌ترین معیارها برای انتخاب درست کابل HDMI سازگاری نسخه آن با سیستم پخش‌کننده، جنس مواد به‌کاررفته در ساخت آن، طول کابل، کانکتور و کارخانه سازنده است.
واضح است که یک انتخاب اشتباه در خرید کابل HDMI تنها به‌اندازه هزینه یک کابل به شما ضرر نخواهد زد. در بهترین حالت باید به کاهش امکانات کابل قناعت کرده و از کابل جدید خود همان انتظاراتی را داشته باشید که از کابل قدیمی HDMI داشتید. اما در بدترین حالت خراب شدن قطعات فیزیکی کابل HDMI می‌تواند شما را علاوه بر فروشگاه لوازم جانبی، روانه تعمیرگاه‌های دستگاه‌های پخش هم بنماید. امید که با خواندن این مقاله از مبیت نیاز به صرف کمترین وقت برای خرید باکیفیت‌ترین کابل HDMI داشته باشید.
