زیان دولت و مردم از ممنوعیت واردات گوشی
در رابطه با ممنوعیت گوشی‌های آیفون، اعلام شد که جنگ اقتصادی و کمبود منابع ارزی دلیل اصلی عدم واردات می‌باشد. در این بین، تعدادی از افراد نیز اعلام کردند که استفاده از ارز نیمایی برای واردات کالا‌های لوکسی مانند گوشی‌های آیفون امری کاملا غیر منطقی می‌باشد. اما این ممنوعیت پیامد‌هایی نیز به دنبال دارد که موجب ضرر و زیان مردم و دولت می‌شود؛ در نتیجه بازنده نهایی این بازی را می‌توان هم مردم و هم دولت اعلام کرد.
ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون مردم را مجبور می‌کند تا این کالا‌ها را با قیمت بالا‌تری خریداری کنند و در این بین متوجه ضرر و زیان‌های قابل توجهی بشوند؛ از طرف دیگر، دولت نیز بخشی از درآمد خود را از محل عوارضی از دست می‌دهد و زیان‌های زیادی را متحمل می‌شود. با همه زیان‌ها و شکایت‌هایی از سوی کاربران و فروشندگان باز‌هم به طور دقیق نمی‌دانیم که هدف دولت از اعمال این ممنوعیت‌ها چه می‌باشد و این بازی را تا کی و کجا می‌خواهد ادامه دهد.
همانطور که می‌دانید، روزانه خبر‌هایی در خصوص ممنوعیت واردات گوشی‌های لوکس و گران قیمت منتشر می‌شود که اکنون این طرح به آیفون 15 رسیده و توجه کاربران و دوستداران آیفون را به خود جلب کرده است. جلال رشیدی کوچی، یکی از نمایندگان مجلس یازدهم از این موضوع با عنوان «بازی» یاد می‌کند و معتقد است که بعد از برند اپل نوبت به دیگر برند‌های گوشی موبایل مانند سامسونگ می‌رسد. این خبر می‌تواند خشم بسیاری از کاربران موبایل را برانگیزد و موجب نارضایتی آن‌ها شود.
باید این موضوع را یادآور شویم که ممنوعیت واردات گوشی‌های آیفون به پنج سال قبل، یعنی فروردین 1398 برمی‌گردد؛ در این زمان بود که مجلس دهم طرح دو فوریتی تحریم شرکت اپل را با یک ماده و 6 تبصره عرضه کرد و اظهار داشت که هر‌گونه تبلیغ برای محصولات اپل ممنوع می‌باشد. در پی تصویب این طرح، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز موظف شد از رجیستری گوشی‌های آیفون جلوگیری کند. به این ترتیب مردم و دولت با مشکل کمبود گوشی در کشور و مشکلات واردات مواجه شدند.
کاهش اهداف تولید زد فولد 5 و زد فلیپ 5 با وجود افزایش فروش 10 درصدی!
به همین دلیل، در تابستان 1399 ممنوعیت واردات گوشی‌هایی با قیمت بالا‌تر از 300 یورو به عنوان راه حلی برای مشکل واردات و کمبود گوشی در کشور مطرح شد. موضوعی که به طور کامل توسط دولت نادیده گرفته شد، حقوق مصرف کنندگان و کاربران گوشی موبایل بود که تا مدت‌ها ادامه پیدا کرد؛ به طوری که رجیستر شدن یا نشدن گوشی‌های آیفون به مسئله‌ای مبهم و غیر قابل درک برای کاربران تبدیل شد. مدتی بعد، واردات رسمی و تجاری آیفون نیز ممنوع شد و در اسفند ماه از واردات چمدانی و مسافری نیز جلوگیری شد.
باید بگوییم که دولت در این مدت زمان سعی کرده در حوزه‌های تولید گوشی همراه ملی، تولید سیستم عامل داخلی و رجیستری گوشی فعالیت کند، اما متاسفانه در هر سه حوزه به بن بست رسیده است. البته باید بگوییم که گوشی‌های آیفون اپل همچنان به دست مشتریان می‌رسد، اما نه به صورت قانونی و با قیمت واقعی، بلکه با قیمتی بسیار بالا‌تر از قیمت معمول بازار جهانی؛ این موضوع می‌تواند به تنهایی بازار موبایل کشور را با آشفتگی‌های بسیاری رو به رو کند و خسارت‌های جدی را به بار آورد.
بعد از گذشت چندین سال، ممنوعیت واردات آیفون همچنان ادامه دارد و طرفداران این برند محبوب را با مشکل رو به رو می‌کند. رشیدی کوچی در این باره می‌گوید: «عزیزانی که مخالف واردات هستند نگاهشان بر این است که واردات ارزبری دارد و ارز را از کشور خارج می‌کند. نگاه ما این است که سامسونگ هم همین است و ارزبری دارد و اتفاقا به سامسونگ ارز دولتی هم می‌دهند ولی به آیفون ارز دولتی تخصیص نمی‌دهند. می‌گویند گوشی‌های بالای 600 دلار ممنوعیت واردات دارد، من احساس خطر در مورد این گوشی‌ها میکنم.»
می‌توان گفت همان اتفاقی که برای واردات خودرو افتاد، اکنون برای واردات گوشی موبایل نیز در حال وقوع است؛ یعنی برای خودرو نیز نبود ارز را بهانه کردند و به تدریج واردات خودرو را حذف کردند؛ اکنون نبود ارز را برای گوشی‌های موبایل بهانه می‌کنند و موجب بروز آشفتگی در بازار موبایل می‌شوند. در حال حاضر یک شرکت ایرانی مشغول به تولید گوشی‌های موبایل است که کیفیت چندانی ندارند؛ بر این اساس می‌توانیم بگوییم که تا چند سال آینده باید برای خرید گوشی در صف بایستیم و از تلفن‌های همراه بی‌کیفیت داخلی استفاده کنیم.
با وجود آشفتگی‌های زیاد در بازار موبایل کشور، گفته می‌شود که حدود 700 هزار گوشی آیفون 14 در طی یک سال گذشته به ایران وارد شده و در اختیار کاربران قرار گرفته است. از سوی دیگر، آمار واردات رسمی و تعداد گوشی‌های قاچاق آیفون 14 نشان می‌دهد که اعمال این محدودیت‌ها و ممنوعیت واردات گوشی‌های اپل تاثیر چندانی بر عدم ورود این کالا‌ها به کشور و همچنین خروج ارز از کشور نداشته است؛ بنابراین اگر دولت واقعا خواهان ممنوعیت واردات گوشی است، باید تمهیدات دیگری را بیاندیشد.
البته باید توجه داشته باشید که خود دولت اولین کسی است که از ممنوعیت واردات آیفون به کشور ضرر می‌کند، زیرا درآمد و سود حاصل از این واردات حدود 4 هزار میلیارد تومان بود که اکنون با اعمال این محدودیت‌ها حذف شده است. این در حالی است که عدم رجیستری آیفون 14 و 15 و کمبود آیفون 13 در بازار موجب شده است تا ورود گوشی‌های ریپک و رفربیشد افزایش یابد و حدود 90 درصد آیفون‌های 13 موجود در بازار را به خود اختصاص دهد. پیش بینی می‌شود که در آینده‌ای نه چندان دور، گوشی‌های کیت، یعنی گوشی‌های فیک با طرح اصلی آیفون 13 نیز به بازار رسیده و به فروش برسند.
انجمن وارد کنندگان موبایل در این خصوص نامه‌ای به معاون اول رئیس جمهور نوشته‌اند و این جریانات را به طور کامل شرح داده‌اند. همچنین تاکید کرده‌اند که تا کنون 120 هزار آیفون 14 به ارزش بیش از 150 میلیون دلار به طور غیر قانونی به کشور وارد شده است که مبلغ قابل توجهی می‌باشد. علاوه بر این، در نامه تاکید شده است که همه گوشی‌های بالای 600 دلار به غیر از آیفون 14 فقط با منشا ارز حاصل از صادرات خود وارد می‌شوند و موبایل‌های بالای 600 دلار به دلیل افزایش تقاضا و کاهش عرضه با قیمت‌های غیر واقعی در اختیار کاربر قرار می‌گیرند.
با استناد بر تخمین‌های انجمن وارد کنندگان موبایل، حجم واردات این گوشی بیش از 120 هزار بوده که مجموع ارزش دلاری آن بالغ بر 150 میلیون دلار می‌باشد. انحمن وارد کنندگان موبایل همچنین بر این موضوع تاکید می‌کند که ممنوعیت واردات آیفون 14 موجب افزایش قاچاق این کالا شده و حداقل 1650 میلیارد دلار به دولت ضرر زده است. هر‌چند به دلیل جلوگیری از ثبت آمار رسمی، این اعداد و ارقام دقیق نیست، اما به خوبی ضرر و زیان وارد شده به دولت و در نهایت کاربران را نشان می‌دهد.
با همه این صحبت‌ها، باید بگوییم که در این میان، قاچاقچیان و رانت جویان از این اوضاع نابسامان و آشفته سود می‌برند و می‌توانند بدون هیچ دردسری به اهداف سودجویانه خود برسند. بنابراین می‌توان گفت که این سیاست‌های رانت جویانه در نهایت به ضرر دولت و مردم تمام می‌شود و پولی که حق مردم و دولت می‌باشد را به طور مستقیم به جیب این افراد ناشایست وارد می‌کند. از طرف دیگر مردم همچنان در صدد خرید گوشی با کیفیت با قیمت معقول هستند و نمی‌خواهند که پول خود را در این بازی آزمون و خطا ببازند.
