تاریخچه اندروید

اندروید یکی از سیستم‌عامل‌های شناخته‌شده در سطح جهانی است که نخستین بار نسخه آزمایشی (بتا) آن در اواخر سال 2007 میلادی (نوامبر) به بازار جهانی عرضه شد. این سیستم‌عامل، برای نخستین بار در قالب اندروید 1.0 بر روی گوشی از برند HTC نصب شد و پس از آن نوبت به اندروید 1.1 رسید که در اوایل سال 2009 میلادی معرفی و به بازار عرضه گشت. این سیستم‌عامل، محصولی از شرکتی با همین نام است که در سال 2003 در ایالت کالیفرنیای آمریکا توسط چهار فرد با نام‌های Nick Sears و Chris white و Andy Rubin و Rich Miner تاسیس شد. لازم به ذکر است که این شرکت در اواخر سال 2005 میلادی توسط شرکت گوگل خریداری شد و به عنوان بخشی از مجموعه گسترده آن مشغول به ادامه فعالیت‌های خود شد.

از دوربین‌های دیجیتال تا پشتیبانی تلفن‌های همراه

یکی از نکات جالب پیرو تاریخچه اندروید، بحث فلسفه طراحی آن است که با هدف ارتقای عملکرد و کیفیت سیستم‌عامل دوربین‌ها و به صورت خاص دوربین‌های دیجیتال، ایده طراحی آن شکل گرفته است. طراحی سیستم‌عامل اندروید درواقع قابلیتی را تحت عنوان ذخیره کردن آنلاین تصاویر گرفته شده در سرور ابری در اختیار کاربران قرار می‌داد. این مسئله در سال 2013 عیناً توسط یکی از بنیان‌گذاران اندروید یعنی اندی روبین (Andy Rubin) اعلام و تایید شد. درواقع در دورانی که تحت عنوان افول دوربین‌های دیجیتال از آن یاد می‌شود، ایده‌ای مبنی بر پیشرفته کردن تلفن‌های همراه در ذهن شرکت‌های تولیدکننده این کالای لوکس شکل گرفت. ایده‌ای که منجر به ایجاد سیستم عامل اندروید شد.

نخستین تجربه استفاده از سیستم‌عامل اندروید 1.0

همان‌طور که گفته شد برای پشتیبانی سیستم‌عامل تلفنی از برند HTC و در مدل T-Mobile G1 و در کشور آمریکا برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفت. لازم به ذکر است که گرچه تلفن مذکور هیچ‌گونه شباهتی به تلفن‌های همراه هوشمند امروزی نداشت اما توانست یک شتاب‌دهنده بسیار عالی و یا سکوی پرش با ارتفاع بالایی برای مسیر پیشرفت اندروید به شمار رود. به عنوان مثال این گوشی (T-Mobile G1) برنامه‌ای کاربردی که بتوان از آن‌ به‌صورت حرفه‌ای استفاده کرد را نداشت و یا نمی‌شد از تمام صفحه آن به‌صورت تاچ (لمسی) استفاده کرد. شاید جالب باشد که بدانید که گوشی مدل T-Mobile G1 حتی از صفحه کیبورد لمسی برخوردار نبود اما بااین‌وجود، سیستم‌عامل پشتیبان کننده آن اندروید بود. جای تعجب نیست که این گوشی حاوی هیچ‌گونه فروشگاهی برای دانلود و یا خرید نرم‌افزار از قبیل آنچه امروزه تحت عنوان اندروید مارکت شناخته می‌شود، نباشد. اندروید مارکت‌ها دامنه وسیعی دارند و می‌توانند شامل موارد مختلفی همچون گوگل پلی، بازار و … باشند.

لازم به ذکر است که این مدل تلفن همراه از شباهت‌هایی نیز نسبت به تلفن‌های امروزی برخوردار بود که ازجمله آن‌ها می‌توان به مواردی همچون برخورداری از نوار وضعیت و بخش ناتیفیکیشن ها اشاره کرد. دقت داشته باشید که منظور از نوار وضعیت در این گوشی، همان صفحه‌ای است که با پایین آوردن آن می‌توانید نسبت به آنچه در تلفن همراه در جریان است من‌جمله: آلارم‌ها و هشدارها، اس ام اس، پست صوتی و … آگاهی پیدا کنید.

ازجمله مزیت‌های بسیار مهم این نسخه از اندروید نسبت به ویندوز و یا حتی آی.او. اس می‌توان به آنچه در ادامه آورده شده است، اشاره کرد:

– پشتیبانی از ویجت

– قابلیت همراه شدن با سرویس G-maile در تلفن همراه

اندروید 1.1 نسخه اصلاح‌شده‌ای از اندروید 1.0

هیچ‌گونه خلاقیت و یا نوآوری خاصی در این نسخه دیده نشد، بلکه عمده ایده معرفی آن به بازار در اوایل سال 2009 میلادی، رفع باگ‌ها و مشکلات نسخه پیشین (1.0) بود. این نسخه همچنین یک نکته بسیار مهم را به افرادی که بر روی توسعه سیستم‌عامل اندروید کار می‌کردند نشان داد و آن هم قابلیت آسان آپدیت سیستم‌عامل اندروید بود.

نسخه 1.5 یا کاپ کیک (cupcake)

با قطعیت می‌توان گفت که پیشرفتی که امروزه در نسل موفق تلفن همراه‌های هوشمند شاهد آن هستیم، با معرفی نسخه کاپ کیک یا همان نسخه 1.5 اندروید صورت گرفته است. شاید در یک نگاه کلی تفاوت آن‌چنانی بین این نسخه و نسخه 1.1 وجود نداشت اما در باطن بحث بسیار متفاوت بود. از نمونه این تغییرات می‌توان به همراه بودن کیبورد لمسی و یا مجازی با این نسخه، پشتیبانی کردن از ویجت، قابلیتی برای ریکورد ویدئو و بخش آن، ارتقای کیفیت کلیپ بورد، ارتقای عملکردهای قابل انجام در G-maile و … اشاره کرد.

نسخه 1.6 یا دونات (Donut)

تفاوت‌های این نسخه نیز بسیار مشهود بود و ارتقایی با نمره بیش از 0.1 را نسبت به نسخه کاپ کیک می‌طلبید. پشتیبانی از CDMA نمونه‌ای از این تغییرات بود که درب شرکت‌هایی همچون Verzion را بر روی بازارهای رقابت در آمریکا و آسیا باز کرد و سبب ارتقای چشمگیر سهام شرکت گوگل شد. از دیگر تفاوت‌های نسخه دونات با نسخه کاپ کیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– ارتقای کیفیت و وضوح تصویر

– قابلیت جستجوی بخشه‌ای مختلفی از تلفن همراه خود در قسمتی تحت عنوان کادر جستجوی سریع

– قابل اجرا ساختن اندروید در صفحات با وضوح گوناگون و همچنین نسبت‌های مختلف (در سایزهای به جز 320*480 پیکسل)

از دیگر تفاوت‌های این نسخه می‌توان به امکان نصب فروشگاه اندروید اشاره کرد. این فروشگاه در دو رنگ سبز و سفید طراحی شده بود و شامل طیف بسیار وسیعی از برنامه‌ها و نرم‌افزارهای پولی و یا رایگان بود. دقت داشته باشید که در این نسخه از اندروید، عکس‌های گرفته شده با سرعت و کیفیت بالاتری وارد قسمت گالری میشدند. این پروسه که تحت عنوان «رابط کاربری ابزار دوربین» نیز شناخته می‌شود. گرچه این نسخه، به طرز محسوسی دچار تغییرات چشمگیری شد اما هنوز هم بی عیب و نقص نبوده و نیازمند اصلاحات متعددی بود.

نسخه 2.0 یا نان خامه‌ای

معرفی و عرضه این نسخه، با خبرهای بسیار خوبی برای دنیای تکنولوژی و تلفن همراه به ویژه گوشی‌های در سایز بزرگ همراه بود. نخستین خبر نیز در قابلیت اجرا شدن این نسخه از اندروید در تلفن همراه‌های بزرگ، بود. این نسخه برای نخستین بار بر روی تلفن همراه‌های Verzion اجرا شد و تفاوت‌های آن با تمامی نسخه‌های پیشین در دو مورد بسیار کلی یعنی معماری داخلی و جلوه‌های بصری بود. در ادامه به نمونه‌ای از قابلیت‌های این نسخه اشاره شده است:

– بهبود کیفیت صفحه کلید لمسی و یا مجازی

– قابلیتی برای دسترسی به اطلاعات تماس در حداقل زمان ممکن

– قابلیتی برای وارد کردن، اجرا و تبادل چندین حساب پست الکترونیکی جیمیل

-فراهم‌سازی بستر مناسبی برای کوچک نمایی و یا بزرگنمایی برنامه‌ها در حداقل زمان ممکن

– همراه بودن برنامه ناوبری به صورت رایگان با این نسخه بسیار پیشرفته اندروید و امکانی برای نمایش سه بعدی مسیر به همراه راهنمای صوتی و دریافت اطلاعات مختلفی همچون ترافیک و نام خیابان‌ها و …

نسخه 2.1 با نام پیشین، نان خامه‌ای

 

در این نسخه بسیاری از باگ‌های نرم‌افزاری رفع شده بودند. لیستی از قابلیت‌های نسخه 2.1 اندروید در ادامه آورده شده است:

– تفاوت در صفحه قفل

– قابلیتی برای داشتن live wallpapers

با این قابلیت شما می‌توانستید از تصاویر متحرک برای background تلفن همراه خود استفاده کنید.

– قابلیت TTS یا همان توانایی برای تبدیل گفتار به نوشتار

نسخه 2.2 یا ماست بستنی

این نسخه از سال 2010 وارد بازار جهانی شد. در ادامه به تعدادی از قابلیت‌ها و ویژگی‌های آن اشاره شده است:

– برخورداری از قابلیت هات اسپات

– قابلیتی برای Copy/Paste کردن

– ارتقای کیفیت صفحه خانگی تلفن همراه

– قابلیت واردسازی پین کد به‌جای الگو جهت ورود به صفحه‌نمایش

در این نسخه، همچنین کاربر قادر بود تا با استفاده از میانبرهای موجود در تلفن همراه، به تمامی نرم افزارها و اپلیکشین های تلفن همراه دسترسی پیدا کند.

 نسخه 2.3 یا نان زنجبیلی

این نسخه بر روی تلفن‌های Galaxy سری s از برند سامسونگ اجرا شد. در ادامه به تعدادی از ویژگی‌های این نسخه اشاره شده است:

– ارتقای قابلیت Copy/Paste کردن

-ارتقای راندمان دستگاه و همچنین بهینه کردن مصرف باطری تلفن همراه

– فراهم‌سازی بستری برای چت ویدئویی از طریق سرویس google talk

نسخه 3 یا شانه عسل

پدیده نوظهوری بوده که عموما با هدف اجرا شدن در تبلت‌ها طراحی شده بود. در نظرگیری قابلیتی برای آگاهی پیدا کردن نسبت به میزان شارژ و همچنین قدرت سیگنال سیم‌کارت دو نمونه از تفاوت‌های فاحش این نسخه نسبت به نسخه‌های پیشین بود. در ادامه به ذکر تعداد دیگری از این تفاوت‌ها به صورت فهرست‌وار پرداخته شده است:

– امکانی برای برخورداری از ابزارکی همچون ساعت

– برخورداری از چینشی کاملا متفاوت برنامه‌ها و اپلیکیشن های گوناگون در کنار یکدیگر

– برخورداری از سه دکمه فیزیکی برای بازگشت/منو/خانه و ارتقای قابلیت چند وظیفه بودن تلفن با استفاده از این سه دکمه

نسخه 4 یا ساندویچ بستنی (ice cream sandwich)

اولین و موردتوجه‌ترین تغییرات در نسخه‌های سیستم‌عامل اندروید مربوط به این نسخه است. تم رنگی صفحات از رنگ آبی تکراری به رنگ سبز تغییر پیدا کرد و این، یکی از ملموس‌ترین تغییرات این نسخه نسبت به نسخه‌های قدیمی اندروید بود. برخورداری از دکمه‌های تماما لمسی، پشتیبانی از ویجت، ارتقای کیفیت قابلیت چندوظیفه بودن، ارائه فونتی خاص به نام Robot برای استفاده دل‌پذیرتر از تلفن همراه، برخورداری از پنجره اعلانات، امکان استفاده از تقویم، قابلیتی برای مدیریت حساب پست الکترونیکی جیمیل، فراهم‌سازی بستری برای آگاهی از میزان استفاده شما از پهنای باند، امکانی برای استفاده از چهره جهت ورود پیدا کردن به تلفن همراه، بهبود آنچه در home screen یا صفحه خانگی تلفن همراه بود برای استفاده آسان‌تر از آن و … نمونه‌ای از دیگر تفاوت‌های این نسخه با نسخه‌های پیشین هستند.

لازم به ذکر است که شما در این نسخه اندروید به عنوان یک کاربر با قابلیت Android Beaml مواجه بودید که شما را قادر می‌ساخت به آسانی هرچه‌تمام‌تر، داده‌ها را انتقال دهید.

نسخه 4.1 یا آب‌نبات پاستیلی

این نسخه بر روی تبلت مدل Nexus 7 اجرا شد و دارای تفاوت‌های بسیاری نسبت به نسخه 4 بود. در ادامه به تعدادی از این تغییرات اشاره شده است:

– پشتیانی کردن از ویجت های مختلف

– برخورداری از قابلیت حدس کلمه و تشخیص اشتباه تایپی کلمات

– ارتقای قدرت قسمت اعلانات در درک و تحلیل دستور وارد شده از سوی کاربر

– اعمال تغییرات عدیده‌ای به هنگام طراحی مجدد فونت Robot با هدف استفاده دل‌پذیرتر از تلفن همراه

نسخه 4.3 یا نسخه آب‌نبات پاستیلی

این نسخه در اواسط سال 2013 بر روی تلفن همراه نکسوس 7 دوم برای اولین بار اجرا شد. این نسخه از سیستم‌عامل اندروید یکی از بهترین گزینه‌های ممکن برای انواع مختلف تبلت‌ها به ویژه در بحث بازی و game بود. علت هم قدرت بالای آن در پشتیبانی و اجرای استاندارد گرافیکی بسیار پیشرفته‌ای به نام openGL ES 3.0 بود. برخورداری از بلوتوث پیشرفته جهت استفاده از وسایل جانبی با حداقل مقدار ممکن مصرف باطری، ارتقای قابلیت در تشخیص نواحی با قدرت وای فای قوی‌تر، بهره‌مندی از سیستم شماره‌گیری پیشرفته با قابلیتی در پیش‌بینی شماره مدنظر کاربر، توانایی در پشتیبانی و اجرای TRIM برای مدیریت هرچه بهتر حافظه داخلی و همچنین برخورداری از سیستم صوتی پیشرفته‌ای به نام Virtual Sorround نمونه‌ای از آن چیزهایی هستند که در نسخه 4.3 یا نسخه آب‌نبات پاستیلی شاهد آن بودیم.

نسخه 4.4 یا کیت کت

این نسخه آپدیت شده از اندروید همراه با یکی از محبوب‌ترین مدل‌های تلفن همراه یعنی نکسوس 5 به بازار تکنولوژی معرفی شد. این نسخه از اندروید محصولی از همکاری هم‌زمان دو شرکت گوگل و کیت کت (یک شرکت مطرح در زمینه تولید بیسکوئیت‌های کاکائویی) بود. تغییر تم آبی به تم سفید، ارتقای توانایی دکمه‌های لمسی برای فرمان بردن از سوی کاربر، جایگزین شدن اپلیکیشن hangout به جای sms و طراحی مجدد و مدرن فونت Robot نمونه‌ای از تغییراتی بودند که در نسخه کیت کت اندروید ایجاد شده بود. لازم به ذکر است که برای نخستین بار در این نسخه شما شاهد همراه بودن Google News با گوشی‌های اندروید بودید. خالی از لطف نیست بدانید که در این نسخه، سیستم شماره‌گیری هوشمند دچار پیشرفته‌ای دیگری نیز شد و از ای موجی‌ها یا شکلک‌ها در صفحه کیبورد پشتیبانی به عمل آورده شد.

نسخه 5 آب‌نبات‌چوبی

در یک توضیح اولیه باید گفت که این نسخه از اندروید در اواخر سال 2014 میلادی و همراه با تبلتی همچون تبلت نکسوس 9 به دنیای تکنولوژی عرضه شد. دقت داشته باشید که این نسخه، سیستم عامل اندروید را از نظر ظاهری دچار تحول و دگرگونی بسیار محسوسی ساخت. مقدمه ایجاد چنین تغییر بنیادینی، معرفی طرحی به نام طراحی متریال به‌عنوان زبان طراحی بود. ابداعی خاص که سهولت و لذت استفاده از تلفن همراه را برای کاربر دوچندان ساخته بود. سه دکمه فیزیکی برگشت/خانه /منو اشکال هندسی همچون دایره، مربع و مثلث را به خود گرفتند. طراحی خاص و جدیدی برای نوار اعلانات که کاربر را قادر می‌ساخت ضمن استفاده از یک انگشت بتواند نوار اعلانات را به سمت پایین بکشد. در این نسخه اطلاعاتی مربوط به میزان شارژ باطری، روشن بودن وای فای، بلوتوث و یا تنظیم آلارم و …پس از پایین کشیدن نوار اعلانات قابل مشاهده بودند. لازم به ذکر است که رنگ تم در این نسخه از اندروید از سیاه به خاکستری و سبز تغییر پیدا کرد. در نسخه 5 اندروید چه چیزهایی به استقبال علاقه‌مندان به این سیستم‌عامل رفته بود؟ در ادامه قصد داریم شما را به صورت کلی و در قالب فهرست زیر در جریان بگذاریم:

– ارتقای طول عمر باطری

– ایجاد تغییرات ظاهری بسیار در کیبورد برای استفاده آسان‌تر

– طراحی آسان و زیبای قسمت منو در بخش تنظیمات و تغییر رنگ آن از سیاه به سفید

– تخصیص بخشی به نام overview با هدف آگاهی پیدا کردن از کلیه صفحاتی که در مرورگر برای جستجو مورد استفاده قرار گرفته اند.

– تخصیص قابلیتی به نام interruption برای تلفن که برای به حداقل رساندن مزاحمت‌هایی از قبیل پیامک‌های تبلیغاتی در این نسخه اندروید، به واسطه برخورداری از این قابلیت راه حلی برای آن ارائه شد.

– استفاده از ART به عنوان جایگزینی برای Dalvik برای ارتقای سرعت پردازش دستورات اعمال شده به تلفن همراه از سوی کاربر

نسخه 5.1 آب‌نبات‌چوبی

در نخستین ماهه‌ای سال 2015 میلادی (مارچ) این نسخه به دنیای فناوری معرفی شد. سوای از بحث تغییراتی که در ادامه به شرح آن‌ها پرداخته شده است، این نسخه بیشتر به اصلاح باگ‌های نسخه پیشین پرداخته است.

– امکان استفاده از دو سیم‌کارت در تلفن همراه

– تخصیص قابلیت interruption با هدف صدادار و یا بی‌صدا کردن ناتیفیکیشن های تلفن همراه صورت گرفته شده است. این قابلیت در این نسخه با تخصیص قسمتی به نام priority هوشمند شده است و کاربر را قادر می‌سازد به صورت زمان‌دار، بی‌صدا و یا صدادار کردن ناتیفیکیشن ها را برای تلفن همراه مشخص سازد.

-فراهم‌سازی بستری برای دسترسی سریع به پنل تنظیمات و کلیه ناتیفیکشن ها توسط یک انکشت در حداقل زمان ممکن

– تعریف screen pinning برای تلفن همراه که کاربر را قادر می‌سازد به هنگام ضرورت، تلفن همراه را بر روی یک برنامه خاص پین کند و در آن زمان، امکانی برای دسترسی به دیگر برنامه‌ها در تلفن همراه وجود نخواهد داشت.

لازم به ذکر است که در این نسخه اندروید، کیفیت صدای مکالمه صوتی به صورت چشمگیری ارتقا پیدا کرده است.

نسخه 6 یا مارشمالو

تغییرات در این نسخه نسبت به نسخه آب‌نبات‌چوبی خیلی فاحش نبوده و عمده تفاوت‌ها در جزئیات و ریزه‌کاری‌هایی بوده که در ادامه به شرح تعدادی از آن‌ها پرداخته شده است.

– مصرف بهینه شارژ باطری با استفاده از قابلیت Doze

– تخصیص قابلیتی برای تنظیم میزان صدای بخش‌های مختلف تلفن

– قادر بودن برای استفاده از اثرانگشت برای ورود پیدا کردن به تلفن همراه

– فراهم‌سازی بستری برای جابه‌جایی آیکون‌ها در قسمت نوار اعلانات بر اساس سلیقه کاربر

– فعال شدن قابلیتی به اسم google now on tap(لازم به ذکر است که این قابلیت شما را قادر می‌سازد بدون نیاز پیدا کردن به خارج شدن از برنامه تلفن همراه خود، لغت خاصی را جستجو کنید. این برنامه در کشور ایران، پشتیبانی نمی‌شود.)

نسخه 7 یا نوقا

عمده تفاوت‌های این نسخه با نسخه‌های پیشین در بحث نرم‌افزاری بوده که قصد داریم در ادامه با شما درباره آن‌ها صحبت کنیم:

– پشتیبانی از تم‌ها در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف

– طراحی جدیدی برای قسمت منو در تنظیمات تلفن همراه

– فراهم‌سازی امکانی برای پاسخ دادن سریع به ناتیفیکیشن ها و پیام‌ها

– قابلیتی برای انجام و اجرای هرچه بهتر و آسان‌تر چندوظیفگی در تلفن همراه

– بهره‌گیری به شیوه‌ای خاص از Doze برای مدیریت هرچه بهتر و آسان‌تر برای مصرف شارژ باطری

نسخه 8 یا اورو

تفاوت‌ها بین نسخه اورو و نوقا آن‌چنان فاحش و مشهود نیست. امکان نصب شدن اپلیکیشن هایی همچون یوتیوب همراه با ویژگی تصویر در تصویر، مدیریت آسان‌تر و بهتر اعلان‌ها و ناتیفکیشن ها، ایجاد بستری برای اپلیکیشن های مختلف جهت نمایش دادن اعلانات همه و همه نمونه‌ای از ویژگی‌های این نسخه از سیستم‌عامل اندروید هستند.

نسخه 9 یا پای

 

قابلیت‌ها و ویژگی‌های این نسخه از سیستم‌عامل اندروید در ادامه آورده شده اند:

– باز شدن صفحه تلفن همراه بر اساس نحوه در دست گرفتن گوشی توسط کاربر

– استفاده از یادگیری ماشین به جهت استفاده از تمامی قابلیت‌های نهفته در تلفن همراه و بهینه کردن مصرف شارژ باطری

– ارائه اطلاعاتی درباره تعداد دفعات باز کردن تلفن همراه در طول یک روز، میزان زمانی که شما برای استفاده از برنامه‌های تلفن همراه خود صرف کرده اید و … برای مدیریت زمان استفاده از تلفن همراه

اگر به تازگی خرید گوشی موبایل را تجربه کرده اید، احتمالا قابلیت های بالا را در موبایل خود دیده اید یا از آن ها استفاده کرده اید.

شما می توانید در مقاله دیگر مبیت، تاریخچه اپل را نیز بخوانید و از دنیای جذاب مبایلها و سیستم عامل ها تاریخی جذاب بیاموزید.