تابحال برایتان پیش آمده است که هنگام احساس درد یا دیدن نشانه‌ای از بیماری به سراغ گوگل رفته باشید؟ هنگامی که دچار سردرد می‌شویم ممکن است مسکن استفاده کنیم. شاید پیش پزشک برویم. شاید هم از دمنوش های متفاوت استفاده کنیم. اما برخی از افراد در اینترنت به دنبال این می‌گردند که سردرد نشانهٔ چه بیماری‌هایی می‌تواند باشد و بدترین بیماری که ممکن است سردرد یکی از نشانه های آن باشد را به خود نسبت می‌دهند. این افراد ممکن است حتی این سردرد ساده را نشانهٔ تومور مغزی بدانند و مضطرب شوند. پدیده‌ای که پژوهشگران به آن «سایبرکندریا» (cyberchondria) می‌گویند.
سایبرکندریا (Cyberchondria) نسخه‌ای آنلاین از هیپوکندریا (Hypochondria) یا اختلال اضطراب بیماری است. سایبرکندریا حالت اضطرابی است که در آن فرد به‌طور شدید و غیرمنطقی نگران این است که دچار بیماری جسمانی یا اختلال روان‌شناختی خاصی باشد یا احتمال بروز آن را در خود ببیند.
این افراد رفتار اضطرابی را با بررسی سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی برای پیدا کردن و نسبت دادن یک یا چند بیماری به خود نشان می‌دهند. این اختلال روان‌شناختی زاییدهٔ عصر نوین و دسترسی به اطلاعات در اینترنت است. کسانی که دچار سایبرکندریا هستند نسبت به بروز بیماری‌های جسمانی و گاهی روان‌شناختی بسیار نگرانند. آن‌ها هرنشانه‌ای را هشداری بزرگ می‌دانند.
در ادامه با ما همراه باشید تا با این اختلال بیشتر آشنا شوید.
اگر علائم بیماری‌ها را سرچ کنیم سایبرکندریا داریم؟
انجام این کار نادرست نیست. این کار می‌تواند به شما کمک کند تا شناخت بهتری از بیماری‌ها داشته باشید یا بتوانید از بروز بیماری پیشگیری کنید. نکتهٔ مهم این است که نباید در این مورد بیش از اندازه نگران بود و رفتارهای اضطرابی انجام داد. بهترین کار این است که اگر دچار مشکل جسمانی هستید از پزشک و اگر احساس میکنید دچار مشکلاتی در زندگی خود هستید از روان‌شناس کمک بگیرید.
جالب است بدانید کسانی که دچار سایبرکندریا هستند ممکن است پیاپی پیش پزشک بروند تا آن‌ها را معاینه کند یا از روان‌شناس دربارهٔ نشانه‌های روانی می‌پرسند. هنگامی که پزشک به آنان اطمینان دهد که دچار بیماری نیستند آرام نمی‌گیرند و ممکن است خودسرانه دارو مصرف کنند و حتی به خاطر رفتارهای نادرست بیمار شوند.
این افراد معمولا به روان‌شناس ارجاع داده می‌شوند. هنگامی که روان‌شناس به این افراد دربارهٔ اختلال خودبیمارانگاری و سایبرکندریا می‌گوید وجود آن را انکار می‌کنند و بر این باورند که آن‌ها دچار بیماری‌های گوناگونی هستند اما خودبیمارانگاری ندارند.
نشانه‌های سایبرکندریا
۱- افکار مزاحم همیشگی، شدید و غیرمنطقی دربارهٔ دچار بودن یا دچار شدن به بیماری‌های جسمانی یا روانی
۲- فرد همیشه دربارهٔ سلامتیش نگران است و به آسانی در این‌باره دچار اضطراب می‌شود.
۳- نگرانی و اضطراب فرد با نشانههایی که در خود می‌بیند متناسب نیست. شدت نگرانی او بسیار بالاست.
۴- فرد همیشه سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی را بررسی می‌کند تا بیماری‌ها را بر اساس نشانههایی که در خودش می‌بیند شناسایی کند.
۵- این نگرانی‌ها و رفتارهای غیر منطقی حداقل ۶ ماه همراه فرد باشد.
همچنین بخوانید: تاثیر تنفس صحیح بر آرامش
هیپوکندریا و ترس از عدم قطعیت، یک چرخه معیوب
برای افرادی که تردید و عدم یقین را دوست ندارند، جستجوکردن اطلاعات پزشکی در اینترنت ممکن است چرخه معیوبی ایجاد کند. چرخه معیوبی که به نگرانی و ناراحتی بیشتر منجر شود. براساس بررسی که در شماره ۳۱ اوت جورنال «روان‌شناسی سایبر، رفتار و شبکه‌های اجتماعی» منتشر شده است، برای افراد دچار سایبرکندریا، ترس از عدم قطعیت ممکن است باعث بد‌تر شدن بیماری فرد شود.
در این بررسی فارگوس ۵۱۲ فرد سالم را تحت بررسی قرار داد، و میزان تحملشان نسبت به عدم قطعیت، و نیز چگونگی تاثیر جستجوی آنلاینشان برای اطلاعات پزشکی را بر میزان اضطرابشان ارزیابی کرد. افراد موردبررسی باید نظرشان را درباره جملاتی مانند «من همیشه می‌دانم که در آینده برایم چه پیش خواهد آمد.» و «من در اغلب اوقات درباره وضع سلامتم نگران هستم.»، بیان می‌کردند.
این نتایج نشان داد هرچه افراد تحمل کمتری در عدم قطعیت داشته باشند، به احتمال زیاد ممکن است جستجوی اطلاعات پزشکی بر روی اینترنت هم بیشتر باعث اضطرابشان شود.
فارگوس می‌گوید: «اگر من وب‌سایتی درباره آسیب‌های ناشی از ضربه مغزی ببینم و دچار ترس از عدم قطعیت باشم، احتمالا با وارد آمدن ضربه مختصری به سرم دچار نگرانی شوم». این زجر و ناراحتی درباره بیمار بودن ممکن است تنها مشکل این افراد نباشد. برخی از این افراد ممکن است دچار نگرانی درباره مخارج پزشکی، معلولیت یا از دست دادن کارشان هم بشوند که جستجوی بیشتر در اینترنت، رفتن بیشتر به نزد پزشک و استرس بیشتری بینجامد.
مراقب اطلاعات غلط و بی انتها درباره بیماری ها باشید
خواندن بظاهر مقادیر بی‌انتهای اطلاعات بر روی اینترنت ممکن است برای افرادی که دچار اضطراب درباره سلامتشان هستند، خطرآفرین باشد.
به گفته فارگوس برخی از اطلاعات پزشکی آنلاین از منابع غیرمعتبری هستند، و می‌توانند نسبت به اطلاعاتی که راهنماهای پزشکی یا از پزشکان به دست می‌آید، بیشتر باعث نگرانی افراد شوند. او می‌گوید: «وقتی یک کتاب پزشکی را نگاه میکنید، ممکن است همه احتمالات را به یکباره نبینید، اما در جستجوی آنلاین، احتمالات بسیاری به یکباره به شما عرضه می‌شود.»
اگر شما هم معمولاً احتمال ابتلا به نوعی بیماری را در خود می‌دهید که در حال خواندن مطالبی دربارۀ آن در صفحات اینترنت هستید، احتمال زیادی دارد که به بیماری ذهنی «سایبرکندریا» مبتلا باشید.
توصیۀ ما، مراجعه به مشاوران، روانکاوان و رواندرمانگران مجرب است تا این افکار و اعمالتان را بهتر تحت کنترل خود درآورید.
درمان سایبرکندریا
سایبرکندریا را می‌توان شاخهٔ فرعی و اینترنتی هیپوکندریا یا اختلال اضطراب بیماری دانست. بنابراین روش‌های درمان یکسانی با اختلال اضطراب بیماری نیز برای این اختلال روانی به کار برده می‌شود. درمان این اختلال روان‌شناختی با روان‌درمانی انجام می‌شود. اما در برخی شرایط ممکن است که دارو درمانی برای کاهش شدت نشانه‌ها انجام شود. داروها نقش کنترل کننده دارند و درمان اصلی با روان‌درمانی انجام می‌شود. پس برای درمان این اختلال روان‌شناختی باید پیش روان‌شناس رفت.
دارو درمانی سایبرکندریا
همان‌گونه که گفته شد دارودرمانی در شرایط ویژه برای این اختلال روان‌شناختی کاربرد دارد. اما در بیشتر موارد از تجویز دارو خودداری می‌شود. چون برخی از کسانی که دچار این اختلال هستند مصرف دارو را نشانهٔ ابتلا به یک بیماری خاص می‌دانند. فکر می‌کنند این داروها برای آن بیماری تجویز شده اما روان‌شناس یا روان‌پزشک نمی‌خواهد به آن‌ها حقیقت را بگوید. داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی برای درمان این اختلال روان‌شناختی کاربرد دارند.
روان‌درمانی سایبرکندریا
روش‌های گوناگونی برای روان‌درمانی این اختلال کاربرد دارد که مهم‌ترین آن‌ها روانکاوی، طرحواره درمانی و رفتاردرمانی شناختی یا CBT هستند. در این میان CBT بیش‌ترین کاربرد را دارد. روان‌شناس در این رویکرد درمانی در تلاش است تا باورهای نادرستی که به طور غیرمنطقی دربارهٔ بروز بیماری‌ها در فرد وجود دارد شناسایی و برطرف کند و باورهای درست را جایگزین نماید. روانکاوی نیز به دلیل نگاه تحلیل‌گرانهٔ عمیق و ریشه‌ای به گذشتهٔ فرد می‌تواند درمان موثری برای این اختلال روان‌شناختی باشد.
آشنایی با سندروم پیش از قاعدگی یا PMS
سخن پایانی
بررسی سایت‌های اینترنتی برای یافتن نشانه‌های بیماری و آشنایی با آن‌ها کار نادرستی نیست، اما کسانی که دچار سایبرکندریا هستند در این مورد رفتارهای شدید و غیرمنطقی انجام می‌دهند. پس هرکسی که نشانه‌های بیماری یا اختلال روان‌شناختی را در اینترنت جست‌و‌جو می‌کند دچار سایبرکندریا نیست. کسانی دچار سایبرکندریا هستند که پیاپی به خودشان برچسب بیماری می‌زنند و بیش از اندازه نگران سلامتی خود هستند.
با اپ مبیت راحت‌تر خرید کن! آموزش نصب وب‌اپلیکیشن مبیت برای دسکتاپ و گوشی‌های آیفون
